- Anasayfa
- Köşe Yazıları
- Diyabet (Şeker Hastalığı) Son Gelişmeler-1
Diyabet (Şeker Hastalığı) Son Gelişmeler-1
Prof.Dr. Mehmet Sait BUĞDACI
Diabetes mellitus yunancada diabetes=idrara geçen ve mellis= tatlı kelimelerinden türeyen bir terimdir.
Yaklaşık bir asır önce iki diabet türü tanımlanmış o zamanlarda günümüzün yüksek teknoloji ve laboratuvar imkanlarına sahip olmayan doktorlar için fizik muayene dışında hastalık teşhis metodu yoktu.
İşte bu dönemlerde idrarı tadarak teşhis koymaya çalışan doktorlar iki diabet türü tanımlamıştır:
Diabetes mellitus ve diabetes insipidus.
Diabetes insipidus nadiren görülen idrarı tutamamadır, vücuttaki suyu tutarak susuz kalmayı öneleyen ADH isimli hormonun eksikliğine bağlıdır.
Oysa idrara aşırı su çıkışı kandaki aşırı glukozun idrara geçişine bağlı olan Diabetes Mellitusta insülin hormonu eksik ya da yetersizdir.
İnsülin eksikse tip 1 diabet, yetersiz ise tip 2 diabet olarak tanımlanır.
Toplumda en sık tip 2 diabetli hastaları görmekteyiz.
Tabii aşırı glukozlu idrar tatlı olacağından diabetes mellitus teşhisi de böylece konmuş olacaktır.
Yukarıdaki figürde idrarı tadarak teşhis koymaya çalışan doktor görülmektedir.
Diabet dendiğinde genellikle diabetes mellitus kastedilir.
Pekala diabetes mellitus için önceki doktorlar ne derdi?
Öncekiler idrarı tattıktan hemen sonra tatlı ise “bu mellitus tipi, öldürücüdür”, ancak idrar tatsız ise “bu insipiddir, bol içerse yaşar, bazen kendiliğinden de iyileşebilir” derlerdi.
Günümüzde bizler artık eskilerden farklı bir noktadayız…
Diabette artık eksik olan insülini cilt altından ya da damardan verebiliyoruz.
Hatta daha ileri gidiyoruz: inhaler ilaçlar üzerinde de çalışmalar devam ediyor.
İnhaler ne demek?
Diabet hastaları insülin kullanırlarken sürekli ciltlerine injeksiyon nedeniyle çok muzdariplerdi.
Çünkü ciltlerine injeksiyon onlarda acı vericidir…
İnhaler demek astım hastaları gibi iç çekerek cilde injeksiyon yapmadan kullanılan halk tabiriyle “fıs fıs” ilaçlardır.
İşte bu noktada “exubera” isimli inhaler ilaç çıktı. Çalışmaları tamamlandı.
Kısa-hızlı etkili bir insülin preperatı…
Exubera ilacı 5000’e yakın hasta üzerinde çalışıldı…sonuç başarılıydı.
Ancak bu araştırma aşamasında 6 hastada akciğer kanseri gelişmesi şüpheleri üzerine çekti.
Firma bu hastalarda anlamlı değildi dese de, sorunlar yaşadı.
Anlamlı değil demek bu ilacı alan ve almayanlar arasında benzer oranlarda akciğer kanseri görülüyor; istatistiksel olarak bu iki gurup arasındaki fark anlamlı değil demekti.
Bakalım bu sorunlar aşılınca ya da başka bir preperat karşımıza çıktığında diabetikler için hoş bir müjde olacağı kesindir.